Het schietgebedje van de Torenvalk

Foto's: Pixebay 

Ik fiets door de polder en opeens zwieren er overal kieviten rond, van alle kanten klinkt hun welluidende, licht schurende  roep, naast het ‘tepiet-tepiet’ van scholeksters. Boven het met bloemen en kruiden bezaaide grasland herhalen grutto’s hun naam, soms overstemd door het ‘tuuubuubuub’ van tureluurs of  de vibrato’s  van wulpen. Een waar lentefeest! Ik waan me bijna in een voorjaar uit vervlogen tijden, al ontbreekt de eindeloze stroom om elkaar kringelende tonen van veldleeuweriken ergens hoog boven me … Maar je kan nu eenmaal niet alles hebben.

Temidden van deze drukte bidt in stilte een torenvalk, subtiel bijsturend met vleugels en staart, ja, de hele valk lijkt in actie om de kop onbeweeglijk te houden zodat de ogen de grond optimaal kunnen afspeuren. Van 18 meter afstand zien torenvalken een insect van 2 mm. Wij pas vanaf 4 meter. Dan schiet hij omlaag om twee seconden later weer op te stijgen met een veldmuisje in het vuistje.

Zou  die torenvalk weten dat hij Vogel van het Jaar is? En zou hij weten dat die veldmuis, samen met andere woelmuizen,  is verkozen tot Zoogdier van het Jaar 2025? Doet hij  stilletjes  een schietgebedje dat het met henzelf en de muizen goed mag gaan? Want het zijn geen eervolle titels. Sinds 1990 dalen de aantallen torenvalken fors, alleen in woelmuisrijke jaren is er nog een opleving, maar ook over die woelmuizen bestaan zorgen. Toen die hoorden over de keuze voor de torenvalk, hebben ze vast uitgeroepen: ‘En wij dan?! Zonder ons geen torenvalken!!!’

En daar hebben die muizen zeker een punt. Hermelijnen, wezels, vossen, uilen, mollen, meeuwen, kraaien, reigers, buizerds en andere roofvogels, allemaal  snacken ze graag een muisje, maar voor de torenvalk vormen ze het basisvoedsel. Als er minder woelmuizen zijn,   zou dat zomaar kunnen betekenen dat minder torenvalken volwassen worden. Het hangt nou eenmaal allemaal samen.

Verder fietsend is het gras opeens weer vlekkeloos groen, geen bloemen meer, geen weidevogels, nergens een biddende torenvalk. Wel veel grauwe ganzen. De polder waar feest werd gevierd blijkt slechts een soort reservaat te zijn tussen industrieel gerunde graslanden, rijk aan voedingswaarde voor het vee, maar  arm aan biodiversiteit. Ja, ganzen grazen er graag en meerkoeten schijnt het allemaal weinig uit te maken, die schermutselen er ook  hier luidruchtig op los.

Maar ja, kun je wel een voorjaarsfeest vieren met alleen ganzen en meerkoeten…?